Шу кунларда Тошкентда бир гап юрибди.Эшитганлар ,худо бор эканку ,бунакаларнинг жазосини берадиган,одамларни тинкасини куритиб юборди улар.Халкни хам, давлатни упорганлар хам мана шунга ухшаганлар ва уларнинг уруг аймоги, дeйишмокда.Унинг иктисодий зарарига маънавий зулмларини кушсак русларнинг эртагидаги "улмас Кашей"дан вахшийрок эканлиги яккол куринади,кушиб куяди бошка биров.Айримлар эса бечоранинг уруг-аймогини хам ишдан бушатиб, камаб куйишибди, Алишернинг узи эса тузалмас касал булиб колган эмиш, деб сал рахми келаётгани хакида айтишмокда.Табиятан рахимдил булсамда, бу одамни анча билганим учун пешонасига ёзилганини бу хам курсин, деб куйдим.
Бу гаплар Алишер Азизхужаев хакида кетаябди.Мен сиёсатчи булмаганим учун унинг каерларда рахбарлик килиб, республикамизда кандай вазифаларда ишлаганини унча билмайман.
Талаба вактимда Университетда укийдиган уртогимнинг олдига борсам Алишер Азизхужаев келишига, беш-унта талабалар учрашув залини тайёрлашга ёрдам бериши керак экан.Шулар катори уртогим хам уша жойда булиши керак эди.Мен хам у билан эргашдим.Мажлисга хамма вилоятлардан олий укув юртларининг рахбарлари, ижтимоий фанлар кафедраларининг мудирлари келишган экан.Ушанда А.Азизхужаевнинг калтафахм, паст одамлигни яккол куринган эди.Мана унинг айрим гаплари: Дарахтни бир тепсам барк тукилади,Узбекистонни бир тепсам, фан номзодлари тукилади(оёккинанг синсин,деб уйлаб куйгандим ушанда),лекин хамманг папка култиклаб юрганинг билан "тупой"сан, хеч нарса укимайсан.Кани ким урнидан туриб шу кунларда укиётган китобни айта олади? Хеч кайсинг айта олмайсан,чунки мен буни узимдан биламан.Мен хам укимайман,Лекин мен хар куни "Aхборот"ни кураман ,"Халк сузи"ни бир куздан кечираман.Санлар эса шуни хам килмайсанлар". Яна эсимда копган гапларидан бири:Президентимиз "манавият маърифат "деб кунига куйиб пишади, институтларда эса бунинг учун соатлар ажратилган.Бу фанларни утувчи домлалар бор,лекин уларни узлари маънавиятни маърифатдан фаркини билмайди.Мен билмайман, мени кечириш мумкин,лекин дарс берувчиларни кечириб булмайди".Яна бир унинг гапи; узига-узи зид фикрлигини сезмайди хам "Хеч ким илм фан билан шугиллангиси келмайди, хамма узини тижоратга урган.Институтларга борсанг кафедраларда биронта фан номзоди йук.Куп деганда битта-иккитани зурга топасан. "Олимлар каёкка караябди.Узбекистонда фан ривожини атайлаб тухтатмокчи булаётганларни огзидан отиш керак." Кимдир оркадан "Узларинг"деди ,хар калай бу сузни мен аник эшитдим.Нотик хам эшитди, шекилли, гапини булиб,ким фикларимга кушилмаса, урнидан туриб айтсин.Хамма курсин,-деб бакирди. Хеч ким урнидан турмади...
Энг кизиги, шу вокеадан куп хам утмасдан мен укиётган институтга катта тафтиш комиссиями келар экан,биронта талаба СССР даврида чиккан китобни кутариб юрмасин, деган топширик институтимизда оловдек тез таркалди.Кутибхонадан янгирок китоблардан олай десам, хамма жовонлар бум-буш, факат кириш жойда президент китоблари териб куйилган.Кутибхонага кирган хар бир талабадан фойдаланиб колишга шошилган ходимлар кулимга бир туп китоб бериб, тезда ётохонадаги кераксиз китоблар ташланадиган хонага олиб боришимни буюрди.Кутибхона мудири йиглаб юборгидек булиб эхтиёт булиб олиб кетишимни сураб, бу ноёб китобларни кийинчилик билан бир вактлари топтирганини айтиб турарди.
Энг кизиги, шу вокеадан куп хам утмасдан мен укиётган институтга катта тафтиш комиссиями келар экан,биронта талаба СССР даврида чиккан китобни кутариб юрмасин, деган топширик институтимизда оловдек тез таркалди.Кутибхонадан янгирок китоблардан олай десам, хамма жовонлар бум-буш, факат кириш жойда президент китоблари териб куйилган.Кутибхонага кирган хар бир талабадан фойдаланиб колишга шошилган ходимлар кулимга бир туп китоб бериб, тезда ётохонадаги кераксиз китоблар ташланадиган хонага олиб боришимни буюрди.Кутибхона мудири йиглаб юборгидек булиб эхтиёт булиб олиб кетишимни сураб, бу ноёб китобларни кийинчилик билан бир вактлари топтирганини айтиб турарди.
Коммисия келди, раиси Алишер Азизхужаев экан. кайси китоблардан фойдаланаябсилар деб, Деярли хамма кафедраларга кириб чикибди.Кутибхонанинг укув залида катор терилиб турган "Большая Советская энциклопедия"ларни куриб, ёнида турган институтимиз ректорига "сизни ишдан бушатайинми ёки хозиррок мудиранинг кетига тепасизми"- деб мудирани бушаттириб юборган.Биз укийдиган бинога келишганда, уларни гурухимиз талабалари нинг деярли хаммаси куришди.Турт- беш киши эшикка якинлашганда биз четрокка утиб, кузатиб турган эдик.Ректоримиз академик булиб, нафакат Узбекистонимизда, балки бутун собик СССРда машхур олим эди. Алишер Азизхужаев унинг олдида читтакчага ухшаб куринса хам сиёсати катта эди.Эшик очилганда ректоримиз тухтаб, унга йул берди.Узбекчилик бир дакикага булса хам эсига тушдими, Алишер кули билан "сиз утинг" ишорасини килди. Ректоримиз , Сиз ута колинг, дегандек узини оркарокка олди."Йул бергандан кейин утсанг булмайдими, мияни ачитиб, вакт утказмасдан,"-бакира кетди Алишер Азизхужаев." Сиздан учта туртта куйлакни купрок эскиртирганмиз, сенламанг, амалингиз биздан юкорирок булгани учун, сиз киринг, дегандим"- деди аччигини зурга босиб ректоримиз. Уша вакти ректор бизга караб сал имо килганда биз Алишер Азизхужаевни гажиб ташлашга тайёр эдик."Кош куяман деб, куз чикариб куймайлик деб,"- тишимизни тишимизга куйиб чидаб турдик.
Шундан кейин ректоримиз ишламай куйди.Куплар "Бундай ахмок рахбарлар билан ишлагандан кура, кетаман, деб, узи бушади дейишса, бошкалар Алишер деган ахмок бушатди,- дейишди. Ёзганларим- бу менинг гувох булиб курган вокеаларим.Унинг бу киликларини курганлар, кахрига учраб назардан узокда колганлар кам дейсизми? Жавоб бериш вакти келибди. Худога шукур.Суд курсисидан хам Алишер Азизхужаев йул топиб кутилишини хеч хохламайман. балки унинг халкка етказган иктисодий зарари исботланар, лекин маънавий зарари хакида гап кетмаслиги аник. ОРЗИГУЛ. Тошкент шахри 20 январь 2010 йил.
Шундан кейин ректоримиз ишламай куйди.Куплар "Бундай ахмок рахбарлар билан ишлагандан кура, кетаман, деб, узи бушади дейишса, бошкалар Алишер деган ахмок бушатди,- дейишди. Ёзганларим- бу менинг гувох булиб курган вокеаларим.Унинг бу киликларини курганлар, кахрига учраб назардан узокда колганлар кам дейсизми? Жавоб бериш вакти келибди. Худога шукур.Суд курсисидан хам Алишер Азизхужаев йул топиб кутилишини хеч хохламайман. балки унинг халкка етказган иктисодий зарари исботланар, лекин маънавий зарари хакида гап кетмаслиги аник. ОРЗИГУЛ. Тошкент шахри 20 январь 2010 йил.